Kto odpowiada za BHP w zakładzie pracy? Poznaj najważniejsze zasady!

Wielu pracowników zastanawia się, kto odpowiada za stan BHP w zakładzie pracy. Jak się okazuje, odpowiedź na to pytanie jest prosta – to przedsiębiorca jest zobligowany do zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy, dostarczając swoim pracownikom wszystkie środki niezbędne do ochrony zdrowia na danym stanowisku. Wynika to bezpośrednio z art. 207 Kodeksu Pracy. Nie jest to jednak tak proste jak mogłoby się wydawać, gdyż pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan BHP, lecz może ją znieść na inne osoby. Poznaj zasady, które warunkują zagadnienie BHP!

Czym jest BHP w zakładzie pracy?

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to kompleksowy system norm, procedur i działań, mających na celu ochronę pracowników przed wszelkimi zagrożeniami wynikającymi z wykonywanej przez nich pracy. Jest to obszar obejmujący środki zaradcze mające minimalizować ryzyko wypadków, chorób zawodowych oraz wpływać pozytywnie na ogólny stan zdrowia pracowników.

BHP obejmuje szereg działań zmierzających do ochrony zatrudnionych, takich jak:

• ocena ryzyka zawodowego,
• dostosowanie stanowisk pracy do norm bezpieczeństwa,
• prowadzenie szkoleń dotyczących postępowania w sytuacjach awaryjnych,
• monitorowanie i kontrola warunków pracy,
• zapewnienie odpowiednich warunków sanitarnych,
• eliminowanie czynników mogących wpływać negatywnie na zdrowie pracowników,
• uwzględnienie potrzeb osób młodocianych i będących w ciąży,
• usuwanie uchybień w ramach BHP w zakładzie,
• zapobieganie chorobom zawodowym oraz wypadkom,
• i wiele innych.

Wszystkie powyższe działania w pewnym stopniu określają zakres odpowiedzialności pracodawcy i oceniają prawidłowość funkcjonowania bezpieczeństwa i higieny pracy. Zasady mają bezpośredni wpływ na zdrowie i życie pracowników, chroniąc ich przed wpływem niekorzystnych warunków pracy na ich organizm i zdrowie psychiczne oraz fizyczne. O zakresie BHP decyduje sam rząd, ustalając prawidłową formę ochrony zatrudnionych.

Kto odpowiada za stan bhp w zakładzie pracy?

W zakładzie pracy odpowiedzialność za sprawy związane z BHP spoczywa na kilku podmiotach, w tym przede wszystkim na pracodawcy, pracownikach oraz specjalistach ds. BHP.

To właśnie pracodawca ma prawny obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, co wynika bezpośrednio z art. 207 k.p. Wedle ustawy i paragrafu 1. pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, regulując zakres obowiązków względem osób zatrudnionych w jego firmie. Przedsiębiorca określa obowiązki pracowników i jest zobligowany do pilnowania ich prawidłowego realizowania, dlatego to na nim ciąży wszelka odpowiedzialność.

Pracownicy z kolei są zobowiązani przestrzegać ustalonych zasad i przepisów BHP. Tym samym ustalenie przez pracodawcę przepisów BHP obliguje zatrudnionych do ich rygorystycznego przestrzegania. Muszą znać wszelkie obowiązujące ich stanowiska przepisy i zasady, jak i działania w razie wystąpienia sytuacji zagrażających zdrowiu bądź życiu.

Specjaliści i służba BHP z kolei pełnią istotną rolę w opracowywaniu i nadzorowaniu realizacji programów bezpieczeństwa oraz udzielaniu wsparcia w kwestiach związanych z ochroną zdrowia pracowników. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan BHP, lecz może powierzyć jego realizację innym podmiotom, w tym właśnie specjalistom niepracującym w danym zakładzie. Współdziałanie wszystkich podmiotów jest kluczowe dla efektywnego funkcjonowania systemu BHP w zakładzie pracy.

Jeśli jednak zastanawiasz się, kto w zakładzie pracy bezpośrednio odpowiada za stan BHP, to dalej ostateczna odpowiedź brzmi – pracodawca/-cy.

Jak wygląda odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie pracy?

W Polsce tylko dwa organy są uprawnione i zobligowane do dokładnej analizy stanu BHP i realizują różne działania.

• Państwowa Inspekcja Pracy:
  • kontrola przestrzegania przepisów BHP – Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) pełni kluczową rolę w nadzorze nad przestrzeganiem przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w miejscach zatrudnienia;
  • badania warunków pracy – inspektorzy PIP przeprowadzają badania warunków pracy w zakładach pracy, oceniając zgodność z normami i wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa oraz ergonomii;
  • rozpatrywanie skarg pracowniczych – PIP odpowiada za rozpatrywanie skarg pracowników dotyczących naruszeń przepisów BHP i podejmuje działania naprawcze w razie stwierdzenia nieprawidłowości;
  • edukacja i informacja – organ ten prowadzi również działania edukacyjne, informując pracodawców i pracowników o obowiązujących normach bezpieczeństwa oraz promując świadomość w zakresie zagrożeń zawodowych.
• Państwowa Inspekcja Sanitarna:
  • kontrola sanitarnej jakości środowiska pracy – Państwowa Inspekcja Sanitarna (GIS) skupia się na ocenie warunków sanitarnej jakości środowiska pracy, w tym czystości i higieny miejsc pracy;
  • nadzór nad jakością środków ochrony osobistej GIS – sprawuje kontrolę nad jakością używanych w miejscu pracy środków ochrony osobistej, dbając o zgodność z normami i przepisami;
  • inspekcje zakładów żywienia zbiorowego – w ramach swoich kompetencji, GIS przeprowadza inspekcje w zakładach żywienia zbiorowego, dbając o zachowanie odpowiednich standardów sanitarnych w miejscach, gdzie przygotowywane są posiłki dla pracowników;
  • zwalczanie zagrożeń epidemiologicznych – inspekcja ta podejmuje działania mające na celu zapobieganie i zwalczanie zagrożeń epidemiologicznych w miejscach pracy, co obejmuje zarówno zapewnienie odpowiednich warunków higienicznych, jak i monitorowanie stanu zdrowia pracowników.

Ten, kto jest odpowiedzialny za stan bhp w zakładzie pracy, powinien wiedzieć, że za wszelkie uchybienia związane z BHP grożą bardzo surowe kary. Naruszenia pojedyncze są karane stosunkowo niewysoką karą grzywny, wynoszącą już od 1000 zł, lecz wraz ze wzrostem stopnia zagrożenia kara może osiągnąć nawet wartość 30000 zł. Co więcej, pracodawca odpowiada także karnie, dlatego w razie największych zaniedbań i np. śmierci lub trwałego kalectwa pracownika, może dojść do pozbawienia wolności.

Jakie są podstawowe meble dla pomieszczeń socjalnych?

Warto wiedzieć, że podstawowym elementem wyposażenia technicznego i zapewnienia higienicznych warunków pracy są meble socjalne. Są to elementy usprawniające proces zmiany odzieży czy też jej przechowywania, ponadto służą do siedzenia i przebierania się. Na ich wielkość oraz pojemność i charakterystykę wpływają obowiązki pracowników, którzy mogą, zależnie od stanowiska, wymagać nieco innych mebli. Istotne dla osób kierujących pracownikami oraz samych zatrudnionych są meble takie jak:

• ławki wolnostojące – pracownik może na nich usiąść, przebrać się bądź poczekać na swoją kolej;
• szafy brudnik – służą do przechowywania odzieży brudnej i zanieczyszczonej;
• szafy gospodarcze – doskonałe uzupełnienie w dziedzinie bezpieczeństwa, służą bowiem do magazynowania środków czystości czy różnych przedmiotów;
• szafy personalne – są przeznaczone dla pojedynczych osób i pracowników, zapewniając im bezpieczeństwo oraz poczucie własności;
• szafy ubraniowe – przeznaczone wyłącznie do przechowywania standardowej odzieży, czystej i bezpiecznej.

Tak czy inaczej, należy wykonywać wszystkie obowiązki pracodawcy i dbać o bezpieczeństwo pracy, a do wykonywania zadań służby BHP wyznaczyć odpowiedzialne osoby. Pamiętaj, że kodeks pracy mówi wprost – błędnie realizowane zadania z tytułu BHP mogą skończyć się nawet pozbawieniem wolności!

FAQ:

1. Kto w zakładzie pracy odpowiada za stan BHP?

W zakładzie pracy za stan BHP odpowiedzialny jest pracodawca. To on ma obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostarczenia odpowiednich środków ochrony.

2. Jakie meble do zakładu pracy warto kupić, aby spełnić wymagania BHP?

W celu spełnienia wymagań BHP zaleca się zakup mebli ergonomicznych, dostosowanych do charakterystyki pracy pracowników. Szczególnie istotne są meble do szatni, takie jak ławki, szafy ubraniowe czy ławki wolnostojące.

3. Co grozi za nieprzestrzeganie zasad BHP?

Za nieprzestrzeganie zasad BHP grożą sankcje prawne, administracyjne i finansowe. Pracodawca może zostać ukarany grzywną, a także ponieść odpowiedzialność cywilną w przypadku wypadków lub chorób zawodowych wynikających z zaniedbań związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy.